• Hulsberger in ’t zonnetje

     


     

    Hölsberger in ’t sunneke – Jos Lemans !

    [dropcap]D[/dropcap]e redactie van de Hulsberger haet mich gevraogd um ’t interview van Jos Lemans um te zètte nao ’t Limburgs.

    34 Jaor geleje woord hae gebaore en al vreug heij Jos Lemans besjlaote um noats oet Aolbaek weg te gaon. Toch heij hae same mèt Petra Steeghs ‘van de Vink’ ’n hoes gególle op de Wienesraoderwaeg in Hölsberg. Oug al höbbe Jos en Petra hiej mèt vöäl plezeer gewoond, Jos wou oat wir truuk nao Aolbaek. Wie groat waor dan oug de verbazing wie Jos en Petra 7 jaor geleje ’n hoes in Arensgenhout gególle heije! Door dae aankoup waor de gezón rivaliteit tösje de fanfares van Hölsberg en Arnesgenhout ’t gesjprek van de daag op ’t jaorlijks Caeciliafiës in 2009 van de fanfaar van Hölsberg, ‘t ‘s Aoves woord Jos toen hendig ‘in de zeik’ gezat door de Ceciliaantjes. Jos is al 26 jaor sjpelend lid biej de Koninklijke Fanfare St. Caecilia en al 22 jaor lid biej de Jachthoorn Blazers van Rolduc. In 2011 is  hae zelfs ‘Nederlands Kampioen solo Jachthoorn blazen’ gewore en is door Griel Beelen van 3FM, live geïnterviewd op de radio. Jos is oug inkele jaore lid gewaes van SV Hulsberg, me is mótte sjtoppe umtot ‘r ’n liesbreuk heij gekrege. Daonaeve haet Jos al 16 jaor ’n sezoenskaart van Roda JC en de meiste luuj in Kirchrao kènne ‘m dao good, umtot Jos ’n waal hiël gapasjoneerde meneer van supportere haet.

    Al vreug óntsjtóng d’r biej Jos ’n angere passie: de natuur en al wat dao mèt te make haet. Al hiël jónk haolde hae zien jachdiploma en besjloot um nao de middelbare sjoal nao de agrarische sjoal te gaon. Iësj 4 jaor de middelbare (MAS) en daona 4 jaor de hoagere agrarische sjoal (HAS). Daonao kreeg hae ’n baan aangebaoje biej ’t Ministerie van Landbouw in Remunj.

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    In 2013 is Jos same mèt Petra en hun twië-jöärige zoon Joep, op vakansie gewaes nao Noorwegen. Nao ‘ne sjoane wandeling door de berg, zouwe ze biej truukkóms in ’t châlet gaon gourmette. Mer opins kreeg Jos óntiegelijke koppien en ging biej höäm ’t leeg oet. D’r woort ’n hersenbloeding vasgesjtèld. Ein gelök haet hae ech gehad, Petra is hoesarts en handelde hiej gans sjnel op en wis wat te doon, angesj heij ’t ins vöäl erger kènne aafloupe. Nao ’n paar waeke in ’t ziekehoes in Noorwegen, kós ’t verveur eindelijk geregeld ware um truuk nao Nederland te gaon. Daonao is ’t revalidere pas begós.

    Nao dizze dörpel in zien laeve, haet Jos zich neet laote hange en wilt genete van die sjoan dinger in ’t laeve zoa wie zien gezin. En in miërt 2015 is ’t breurke van Joep gebaore: Jules. De Hölsbergse gemeinsjap (met CV Kiek Mer veurop) sjpeelt hiej in ’n hiël belangrieke rol: ‘Es ich in de sjtad heij gewoond, waor ich d’r lang neet zoa sjterk oetgekómme es wie noe’.

    Oug wilt Jos nog mië genete van de natuur en ózze laefumgaeving. Hae kènt neet sjtilzitte, daorum ruumt hae ekere waek de rotzooi van angere in zien buurt op um ós sjoan dörp zuver te houte veur de volgende generaties: ‘Ekerein zou dat mótte doon en daorum wil ich dan oug ’n collectief sjtarte: Houd Hulsberg schoon.’ Ekerein dae hiej in geïnterseerd is kènt zich melle via redactie@hulsberger.nl. De Hulsberger zal uch waal in contact bringe mèt Jos en hae geit zich dan inzètte um dit biej de gemeinte te laote facilitere.

    Veer vinge dit ’n sjiek initiatief en vinge dan oug dat Jos dizze maond mèt rech ‘de Hölsberger in ‘t zunneke’ is!

      

    De Hulsberger – jaargang 1 – editie 4 – juni 2016

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

     


    Limburgse Taal

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

    Helga Keulen

     


    Categorieën

     


    Tag wolk

    3 concentratiekampen op Java Blief aan mich dinke Bliej dat ich Limburger bèn Blijf aan me denken Fieny Keulen Gottes mühle mahlet langsam Helga Keulen Het leven lief gehad Ich zou waal ins effe Ik zou wel eens even Jacques Keulen Laot dien zörge veur mörge Lies Keulen Mam 80 jaor Mien mam’s hart Moeders hart Mooi leven Sjoan laeve Zuster Josepha Cornelia ’t Laeve leef gehad

     


  • Hulsberger aan ’t woord

     


     

    Hölsberger aan ’t woord – Helga Keulen !

    [dropcap]T[/dropcap]hei, bedank veur de nominatie um mich ’t woord te gaeve, gans vanoet Frankriek. Ouch al vul ich ekere maond de column mèt “Dan sjrief mer plat”, wil ich bès waal get euver michzelf vertèlle.

    Ich bèn Helga Keulen, gebaore en getaoge in Hölsberg. In 1961 kaom ich es driede kind kieke in de sjlechterie van Jacques en Tiny. Jack en Marjo waore mich al veurgegange en nao mich kaome nog Mariëlle en Gunther. Al jónk moos ich mèthelpe in de sjlechterie en es dat wèrk vaerdig waor, moch ich boete gaon sjpele. Tot mien 16e jaor höb ich allein op maedsjessjoale gezaete; de liègere sjoal in Hölsberg en daona 3 jaor intern in Maaseik, allebeij ónger ‘t sjtreng rezjiem van nónne. Wie ich es gans verlaege maedje (toen waal nog) nao ’t Coriovallum College in Haelder ging keek ich mien ouge oet, want toen kaom ich d’r achter dat d’r ouch nog ’n anger gesjlach op de weld besjtóng.

    In de tied dat ich op sjtap moch gaon, ging ich wie ekerein nao “de Bok” en noa “La Baraque”, wo ich Ronald Verlaan höb lière kènne. Es Heëlenaer haet hae mich laote kènnismake mèt de Hölsbergse KWJ en de vrundsjappe die veer doa höbbe gesjlaote besjtónd nog ummer, wat nao 36 jaor waal hièl biezónder is.

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Ronald en ich zint in 1984 getrouwd en verhoesd noa Bliejerhei wo Loes en Roel zint gebaore. Nao 6 “lange” jaore kaome veer truuk heim en höbbe ein van de vöäle hoezer van Fien van Sjièpesj gególle. Rónd dae tied sjpeelde veer ouch mèt biej “De Ruuttuuters” (= Ruud haet ós lière tuute). Hiej höbbe v’r allenèj ‘ne sjieke tied gehad, zoawaal mèt carnaval es dao boete zoa wie Keuniginnedaag in Amsterdam, optraejes veur ’t management van Vodafone en neet te vergaete de beroemde äöpeninge van de carnaval mèt alle Hölsbergse zaate hermeniekes. Umtot ich ’t blaoze hendig sjiek vóng, bèn ich trómpètlès gaon numme en biej de fanfaar van Hölsberg gegange. Hiej zoot ich es “ouw” naeve Jos Lemans, toen nog ‘n jónk breukske. Wat höbbe veer vöäl sjpass en gelache ónger de rippetiesje, wodoor de dirigent dèks zag: Duuj dich ’n bruèdsje in de mónd. In 2009 bèn ich gesjtop mèt meziek make en sinds dae tied bèn ich besjtuurslid/vice-veurzitter wo ich veural de pr, ledelies, concertreize en de website verzörg.

    Ein van de sjiekste gebeurtenis in ós laeve is toch waal Prinsepaar van ’t Beumerwald 2015 te zin. Óndanks mien groate twiefel of veer hiejveur neet te oud waore, höbbe v’r gein minuut sjpiet gehad van dees besjlissing! Van dit enthousiasme haet de vereiniging dan ouch good gebroek gemaak um  mich te sjartere veur ’t boewe en óngerhoute van hun website.

    Tot eind 2012 höb ich biej de Open Universiteit Heerlen gewèrk es ICT’er en Designer, pis tot de aafdeiling opgedook woort. Dit is ’n raej gewaes um wir in de sjoalbanke te kroepe en de opleiding Grafisch Vormgeving te volge en de Pedagogisch Didactische Aantekening te haole. Óngertösje höb ich al bienao 4 jaor mien eige Grafisch Design Buro: Shift8. Naeve ’t grafisch design (website, hoessjtiel, reclame, social media, enz.), gaef ich ouch les in webdesign op MBO en typevaardigheid op basissjoale en sjrief mien eige lesprogramma’s: webdesign en Facebook voor Beginners. Veur dat lètste sjteit trouwes de ièsjte cursus in ’t naojaor op de plenning in ’t Gemeinsjapshoes. Hiej kump binnekort miè info euver.

    En mèt good waer kènt ’t zoa mer zin dasse Ronald en mich hiej of dao in ós sjoane Limburgsland langs zuus kómme op ózze scooters.

    Veur de volgende editie wil ich Germy Vliegen gaer ’t woord gaeve.

      

    De Hulsberger – jaargang 2 – editie 16 – juni 2017

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

     


    Limburgse Taal

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

    Helga Keulen

     


    Categorieën

     


    Tag wolk

    3 concentratiekampen op Java Blief aan mich dinke Bliej dat ich Limburger bèn Blijf aan me denken Fieny Keulen Gottes mühle mahlet langsam Helga Keulen Het leven lief gehad Ich zou waal ins effe Ik zou wel eens even Jacques Keulen Laot dien zörge veur mörge Lies Keulen Mam 80 jaor Mien mam’s hart Moeders hart Mooi leven Sjoan laeve Zuster Josepha Cornelia ’t Laeve leef gehad

     


  • Limburgse Taal

     


     

     

    [dropcap]D[/dropcap]e redactie van “de Hulsberger” haet mich gevraog um ’n sjtökske euver ’t Limburgs te sjrieve nao aanleiding van de button die ze mèt carnaval höbbe oetgedeild. Reigelmaotig waer ich gevraogd veur de sjuuste Limburgse sjriefwieze en veural zoa rónd carnaval. Hiël af en toe óntsjteit d’r ‘n discussie mer meistal wurd de tekst waal aangenómme. In eker geval wil ich hiej kort oetlègke wie ’t noe ech zit mèt ós Limburgs.

    In 2001 sjtóng in de Limburger ’n sjtökske gesjreve vanoet de Provins dat ze same mèt ’t Veldeke, kandidate zóchte um deil te numme aan Liërgank Limburgs. Dit iësjte project veur ‘t Limburgs doerde ’n gans sjoaljaor, wo de Limburgse sjpelling, grammatica, literatuur en de gesjiedenis in behandeld woord, mèt aafsjleting van ‘n exame. De colleges woorte gegaeve door de “Limburgse Streektaalfunctionaris” en professors van versjillende universiteite oet gans Nederland. Hiej höb ich aan deilgenómme en maog mich vanaaf dae tied “Ambassadeur van de Limburgse taal” neume. Dit hilt in dat ich ’t Limburgs deen oet te drage en luuj help mèt o.a. de Limburgse sjriefwieze.

    De Limburgse Taal
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Noe huër ich uch al dinke: “Limburgs is toch ’n dialect en gein taal?” Of: “Jao, mer hiej in Limburg kalle veer toch alleneij angesj, wie wilse dat noe good kènne sjrieve?” Vanaaf 14 fibberwari 1997 is ‘t Limburgs erkènd es sjtreektaal volges ’t “Europees Handvest voor Streek- en Minderheidstalen”. In Nederland zint d’r 3 dialectgroepe die erkènd zin es “niet-Nederlandse streektaal”: Fries, Limburgs en Nedersaksisch; umtot de taalvariant gein dialect is van ’t Nederlands en ’t van oudshaer al gekald wurd (’t Nederlands sjient zelfs aafgeleid te zin van ’t Limburgs). In taegesjtèlling tot ’t Fries maog ’t Limburgs neet gekaoze waere es sjtandaardtaal, dat blief Nederlands. Daonaeve is de euverheid verplich um de taal aan te modige.

    En dan de sjpelling mèt zoavöäl dialecte hiej in ós en ‘t Belgisch Limburg. De Limburgse taal mak gebroek van gans angere klanke es ’t Nederlands. Um die oet te sjrieve voldeit ‘t Nederlands gesjrif neet en haet de “Vereniging Veldeke Limburg” zich hiej jaorelank in verdeept: De Veldekesjpelling. Door dizze sjpelling is in 2003 de “Spelling 2003 voor de Limburgse Dialecten” óntwikkeld op verzeuk van de “Raod veur ’t Limburgs” en kènt toegepas waere op alle Limburgse dialecten. Wat hilt dat noe in? Óngeach welk dialect gekald wurd, wo emes woont en welke weurd gebroek waere, de sjpelling van ‘n klank wurd euveral ‘t zelfde gesjreve. ’t Veurdeil hievan is dat ekerein ’t dialect van alle sjtreke kènt laeze (en missjien oug begriepe es ’t hel op gezag wurd).

    De Hulsberger button

    Veurbeelde van anger weurd: 
    – schaar: sjiër – sjeer – scheer …
    – stroop: sjroap – kruutje – zeem …
    – handen: heng – han – jatte …
    – enz.

    Veurbeelde klank en sjriefwieze:
    – paal: paol (neet: oa)
    – oor: oar (soms: ouch oea)
    – veel: vöäl (neet: eu)
    – heb: höb (neet: u)
    – graag: gaer (neet: ea)
    – leren: lière (klemtoon op e)
    – geliënde (slepende verbinding)

     

    ICH BÈN ‘NE ECHTE HÖLSBERGER vs ICH BIN INNE ECHTE HULSBERGER

    – ben: bèn (neet: bin)
    – een: ‘n(e) (neet: inne – aug gein unne = ui)
    – Hulsberger: Hölsberger

     

    De Hulsberger – jaargang 1 – editie 2 – april 2016

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

     


    Limburgse Taal

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

    Helga Keulen

     


    Categorieën

     


    Tag wolk

    3 concentratiekampen op Java Blief aan mich dinke Bliej dat ich Limburger bèn Blijf aan me denken Fieny Keulen Gottes mühle mahlet langsam Helga Keulen Het leven lief gehad Ich zou waal ins effe Ik zou wel eens even Jacques Keulen Laot dien zörge veur mörge Lies Keulen Mam 80 jaor Mien mam’s hart Moeders hart Mooi leven Sjoan laeve Zuster Josepha Cornelia ’t Laeve leef gehad