• De Limburgse Sjpelling

     


     

    De Limburgse Sjpelling.

    [dropcap]N[/dropcap]ao aanleiding van ’t sjtök in de twiède editie euver ’t Limburgs en de leuke reacties hiej op, bèn ich gevraog gewore um ’n rubriek te vulle euver ’t Limburgs in de breidste zin van ’t woord.

    Um dan mer wier te gaon mèt dao wo ich gebleve waor: de gesjreve Limburgse taal. Zjuus wie in ’t Nederlands zint offisjele reigels veur de sjpelling opgesjtèld; inkele veurbeelde:

    • ‘n -aa-, -ee-, -oo- en -uu- wurt in aope lèttergrepe zjuus wie in ’t Nederlands mèt ein teike gesjreve: breve (brieven), goje (goede). De -n- sjpraeke veer neet oet en laote dit weg.
    • Lidweurd veur mannelijke, vrouwelijke, ónziedige weurd waere gesjpeld es: ‘ne, ‘n, e, ‘t.
      ‘ne Sjoane man; ’n Ouw vrouw; E diek verke; ’t Good geveul.
    • Weurd wie -melk-, -arm-, waere neet gesjreve wie: mèllek, errem, me zjuus wie in ’t Nederlands: mèlk, erm.

    En ’t mak nieks oet wie bepaalde weurd gezag of welke weurd gebroek waere; ’t geit um de sjrieftaal van de klanke. ’t Hölsbergs gebroek 12 Limburgse klanke, boete de bekènde Nederlandse. Angesj is ’t b.v. in Kirchroa (4 klanke miè).

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    -è- Ich gaon mèt

    -ae- Dat doon ich gaer

    -ö- Sjerve bringe gelök

    -äö- Dat is waal väöl

    -ó- Aezele zin dóm

    -ao- Zègk mer jao

    -gk- Ich wil get zègke

    -sj- Dat mets is sjerp

    -zj- Dat is zjwaor

    -uè- De wesj is druèg

    -oa- Dat kind is groat (sommige zègke ouch: groeat)

    -iè- Sjink en kiès (mèt korte e: kiès -> kie~es)

    -ieë- Wieër gaon (mèt ’n sjleipende verbinging: wieër -> wie~jur)

     

    De Hulsberger – jaargang 1 – editie 8 – oktober 2016

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Vergeten woorden

     


     

    Vergaete Limburgse weurd.

    [dropcap]G[/dropcap]aondewaeg, zoa in de loup van hiël väöl jaor, is ’t Limburgs “vernederlands”. Hiejdoor óntsjtónd d’r ummer mië “vergaete” Limburgse weurd. Veer kènne ze missjien nog waal, mer gebroeke ze ummer minder.

    Zoa vroogte veer vreuger nog nao ‘ne babbelaer, mer hujerdaags (tiggewoordig) huër se ummer dèkser (sjteeds vaker) ’n sjnuupke; aafgeleid van ’t Nederlands: snoepje. En esse dan dae babbelaer heis gekrege dan waor se lekker aan ’t sjloeke. Ouch dit woord is al biej väöle vervange door sjnoep/sjnoepe. Mer de kèns ouch sjloeke door te drinke. Vroog se vreuger veur ’n sjloek limmenaat (=hauf tas frisj), dan waor d’r biej ós ’n versjil tösje doordewaekse limmenaat (aanleng- en priklimmenaat = gazeuse) en zóndesse limmenaat (sinas).

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Wat se noe ummer minder huërs is dat de ouw luuj (ouwesj) ’n riemke (versje) opzègke um kinger get biej te bringe. Bleef se beveurbeeld miere (zeure) um dae limmenaat, dan zei de mam: Höbs te doosj? Gank nao vrouw woosj, die haet ’n hundje en pist dich in dien mundje. En dat waor ’t. Dan koos te dich ‘ne appel knatsje (in ‘ne appel biete). Heij se dan sjuus veur ‘ne angere de lètste weggegraaid, dan gings ‘m joedasse (plaoge) door te kreite (expres sjloes make). Soms woort dan óngerhandeld um dat te toesje (ruile) taege get angesj, of d’r woort zich get geënsjeld (ruzie gemaak) of getoekt (duje/houwe), pis tot (totdat) se ze gewatsjt/doorgelaote (sjlaeg) kreegs mèt de houte laepel. Gevolg: Bäöke (hule), pien aan de batse (echesjte) en nog ummer geine limmenaat.

     

    De Hulsberger – jaargang 1 – editie 8 – oktober 2016

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • 11e van de 11e

     


     

    De 11e van d’n 11e.

    [dropcap]O[/dropcap]p d’n 11e van d’n 11e sjtart ’t nuuj carnavalssezoen wir in ós Limburgs land. Ofwaal: Karneval/Vastelaovend. In eker geval: mèt Carnaval kómme gans get oetdrökkinge en weurd langs die mèt sjpas en oetgaon te make höbbe.

    Vreuger heije de luuj nog e mommebakkes op, de sjtöppejas aan mèt dao ónger e dorissjtuupke of ‘ne sjollik um. Dat zuus te hujerdaags amper. Noe zuus te dèks de kleijaasj al van de optoch, terwiel dat vreuger gans sjtil woort gehoute. Mer op de dansvloer wurt nog ummer gepolonaesd.

    ...
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Aan ’t befèt, biej ’t gaeve van e rundje, wurt waal ins gezag: Doog mich e glaas water, mer allein es ’r langs Wielder is gewaes. En gónt die rundjes hel, dan geit ’t wie de verkes. D’r is vas waal ins eine biej dae ummer es iésjte ’t glaas laeg haet, dae is dan sjuus wie verkes Wullem of dae geit wie Blucher. Dan kènt ’t gebeure dat ‘r zich lingelelaam zuup en dan dinger zaet aone bezej wo se dich hendig euver kèns versjangenere. Dan zjwieg se mer de moel en trèks dich dao de böl van aan.

    ’t Sjiekste is, es d’r ’n ouw mem in de buurt is dae zelfs e paerd gek kriet ofwaal eine dae zoa gek is wie ’n sjöp. Kuuf ‘r dich dan ouch nog eine, dan veul se dich hendig gepaesjkutteld. En dan is ’t tied um, um kwart op vot, klok kapot heivisj te gaon en sjteis te ‘t sjmörges op mèt ‘ne kop wie ’n riethamer. Alaaf!

      

    De Hulsberger – jaargang 1 – editie 9 – november 2016

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Kerstmis en Nieuwjaar

     


     

    Zalig Kaesjmis en Gelökkig Nujaor.

    [dropcap]D[/dropcap]e twiè meis gebroekde wuerd in december en jannewari, gesjreve of gekald en in welke taal dan ouch, zint Kaesjmis en Nujaor. Mèt de twiè Kaesjdaag wunsje veer ós alleneij ‘n Zalig Kaesjmis! En in jannewarie wunsje veer ós ‘n Zalig Nujaor! En dan neet allein op Nujaorsdaag, mer 6 daag lank tot aan Drie Keuninge.

    Mer is ’t noe Zalig Kaesjmis, Gelökkig Kaesjmis of wunsje veer ós Sjoan Kaesjdaag? En ouch mèt Nujaor; is ’t Zalig of Gelökkig Nujaor? In eker geval ’t woord Zalig wurt hiej ummer minder gebroek en geit al langzaamaan richting vergaete weurd.

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Wat nuuj is, is dat veer ós op 31 december ‘n Oudjaor toewunsje; ‘ne Sjoane jaorswisseling; ‘ne Goje roestj; ’n Good oeteind. Hiej oet bliek dat de wunsj van dizze daag get creatiever is.

    Net wat mèt Nujaor al richting vergaethook geit, is ’t verrasje biej de femilie:
    Gans sjtil en sjtiekem nao binne sjluipe en es ièsjte ekerein verrasje mèt ‘t versje: “Zalig Nujaor, de kop vol haor, de mónd vol teng, waffel in de heng” en dan houpe dasse verrasjgeld kreegs um mèt ’n dieke buèsj heivesj te gaon. ’t Nuje jaor waor dan pas ech begós.

     

    En naeve ’t alum bekènde “Zalig Kaesjmis en ’n Gelökkig Nujaor”, wunsj ich uch ouch:

    ’t Inchecke van vluch 2017 is aangekóndigd.
    De tösjelandinge zin: gelök, gezóndheid, leefde en vrundsjap.
    De vluch doert 12 maond.
    Nao de landing kèn se dich um 24 oer biej ‘gate’ 31 melle.
    Goje reis en ’n Zalig Nujaor!

      

    De Hulsberger – jaargang 1 – editie 10 – december 2016

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Gehusselde Prinsenproklamatie

     


     

    Gemiesjte Prinseproklematie.

    [dropcap]S[/dropcap]jtèl veur, dat de prinseproklematie van Naud en Kirsten gemiesjt woort en d’r ’n gans anger verhaol oetkump? Dan krieste dit (mèt ’n knipoug natuurlijk. Veur de echte proklematie: kiek mer in dizze editie van ‘De Hulsberger’).

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Fièskes boewe dat zit biej Naud en Kirsten in ’t blood, mer die van Sjummert wille zich dao gaer boete houte. Mer de tennisclub van Hulsberg geit waal mèt Nuth en Wienesroa ‘n bèlke houwe, jao, dao haet Naud väöl mit rondgehange! Ouch de sjpasskapel Nootgeval is neet aan häöm veurbie gegange, want Naud en Kirsten höbbe noe lang genóg gewach totdat ze op de Prinsewage mochte. Van jóngs af aan zint ze namelijk al mètgegange in de optochte, en mèt nuuj animo hilt dees traditie nog jaore sjtand. En noe, nao 11 jaor haet de jónkheid de lètste den geplant, dus dit jaor hink biej Naud en Kirsten de carnavalsvlag aan de boet. Naud trèkt ouch biej de fanfaar van Arensgenhout mèt de vaan d’r op oet, ’t gereserveerde geld veur de verboewing van ’t Gemeinsjapshoes höbbe veer dao aan te danke! En umtot de gemeinte Nuth noe same geit mèt Sjènne en Öngerbanke, zeen veer Naud en Kirsten baove op de prinsewage sjtaon “gans gewoon”. Dus nao 11 jaor mótte de Loetsjers ’t mer zónger hun doon, houpelijk höbbe Naud en Kirsten noe minder las van wind en water. En noe vilt carnaval dit jaor ouch nog ‘n paar waeke later, missjien is dizze “Derde hèlf” nog waal sjlechter veur de gezondheid. En wat van de kunstgraasvelde die mèt sjtökskes autobeng ligke bezeit? nae, parkere in ós dörp is ech neet miè fijn. Mer nao de Chinees, de Käöl of de Albert Heijn, dat zit kómmende carnaval mèt Naud en Kirsten dus waal good. Want fièskes boewe …..

    ’n Kreftig driewerf Alaaf!

      

    De Hulsberger – jaargang 2 – editie 11 – januari 2017

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Namen Hulsbergse carnavalsgroepen

     


     

    Name van Hölsbergse carnavalsgroepe.

    [dropcap]A[/dropcap]l ins sjtilgesjtange biej die name van de carnavalsgroepe? Missjien kiek se hiejnao mèt gans angere ouge nao d’n optoch.

    Want, de zuls mer zoa wie ’t prinsepaar biej de “Loetsjers” huère, mèt es logo ‘ne baby mèt ’n loetsj in de mónd! En dan te bedinke dat ze zich veurhaer “Sjravelaere” neumde. Dan verwach se toch dat ze toen mer get aangemodderd höbbe en mèt ‘ne nuje naam volwassener wouwe euverkómme. Dus “Loetsjers”… uhm??? En of de groep van “Naksjebatste” dach: wat die verzinne, kènne veer ouch? Bèn benuujd wieväöl naksje batse ich zeen in d’n optoch…

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Noe zint d’r miè groepe die oajt angesj hesje en wiër zint gegange mèt ‘ne nuje naam. Pak dich ins “De helde van toen”. Vreuger waore dat de “Penners”. Dus, tóén waore ze helde! Wat zouwe ze noe zin? En wie is ’t mèt dat sjtèlleke “Óngereigeld” en de “Beerdöpkes”? Zouwe ze ’t noe waal gereigeld höbbe en sjpare ze nog ummer beerdöpkes? En die “Knoepjoepe” dan? Ach, “Kiek Mer”, same mèt ‘ne Penner en ‘ne Knoepjoep zin ‘t 7 Carnavals Vrung. En hun vrouwluuj? “Bekiek ’t mer”!

    D’r zin vas nog miè groepe gefuseerd, mer zuus te de “Knoevelaere” in d’n optoch, pak ènne vas en knoevel ‘m ins effe! ’t Kènt gebeure dat d’r waal kal in ’t dörp kump, want de “Moelemaekesj” loupe ouch mèt. En ach, wat zou ’t. Mèt al die “Klotsköp” biejein is d’n optoch in ’t Beumerwald de meujte waerd um te bekieke!

    En ich weit ein dink zeker: “Ich Kiek Mèt!“

      

    De Hulsberger – jaargang 2 – editie 12 – februari 2017

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Synoniemen voor Sukkel

     


     

    Anger weurd veur Sukkel.

    [dropcap]A[/dropcap]l ins naogedach wieväöl weurd veer gebroeke veur ‘ne sukkel? ’t Gekke mèt al die weurd is dat ze toch alleneij net neet ’t zelfde zin umtot ze ’n moment, sfeer of soort miensj aangaeve. Dèks geuf ‘t ’n geveul aan.

    Pak ’t woord Sump of Deus, hiejmèt geuf se eigelijk aan dat dae miensj neet sjlum is. En ‘ne Koekwaus is daobiej ouch neet leuk. Mèt ‘ne Bleudhainie kèn se ouch nog um lache. Ènne dae óngehoebeld sjtóm dinger zaet is ‘ne Loemeleboer of ‘n  Óngetappetseeert kelderlaok.

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    En um de vocabulair nog get oet te breije: Dörpsgek, Sumpele heino, Häör, Döppesjurger, Zökkezuimer, Houve gare, Wieksnaas, Klotskop, Häörepeard, Kuke, Flabbes, Mafkaetel, Hutje moos, Depp, Hornoks, Votlaok, Draodaezel, Badmötsj, Kwiebes, Gewieksde, Knöppel, Soppegreun, Zaodruip, Druège, Sjpuit èllef, Oen, Oelewapper, Ouwkut, Hauve haan, Wiekse wielie, Uulskuke, Tute bölles, Sjtóm örgel, Sjaasj, Waus, Kauf, Kaufmozes, Sopbroor, Knoetsjpoekel, Aezel, Aerpel, Bruèdje, Kemièl, Pannekook, Droef, Hampeleman, Klophout, Toepes, Kumpke, Ödder, Zoutzak, Sjöppesjteel, Klojo, Ermen haus, Doe aij, Hoenes, Boebelaer, Sjaele wiekser.

    Naeve tot ‘r allich nog miè weurd besjtónd, gebroeke v’r ouch oetdrökkinge:

    Dae haet de kop los;
    Sjtómmer es ’t echesjte van e verke of es ’t paerd van Christus;
    Dea is in de boane erwte aan ’t plökke;
    Dao mósse de oorlog mit winne, dan sjlik se van sjrik ‘ne kogel door;
    Dae is mèt de gebaorte al veur de deur oet de drek getrókke.

    En es lètste de bekènde oetdrökking veur eine van ’t duo Oetgesjlaope: Vot mèt oare.

     

    De Hulsberger – jaargang 2 – editie 13 – maart 2017

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Vastentijd

     


     

    De Vastetied.

    [dropcap]M[/dropcap]iene kiek op de vastetied en wat höbbe de paosjeier en de paosjhaas te hiej mèt te make?

    Veuraafgaond aan Paosje viere veer 3 daag carnaval; good aete en drinke um ‘ne goje baom te lègke es veurbereiding op de vastetied van 40 daag. Inmiddels is d’r haufwaegs  ‘ne rösdaag ingeveurd, Haufvaste.

    Naeve ’t vleisj moch d’r (vreuger) in de vastetied ouch gein eier gegaete waere. Meh lègk die kippe mer ins oet dat ze 40 daag gein ei maoge lègke. Dus al die eier woorte gekaokt en bewaart pis Paosje. Noe sjteit ’n ei symbool veur vruchbaarheid (nuuj begin) mèt es godin Easter, wat wir Paosje beteikent.

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Op gooje vriedig, de ein nao lètse vastedaag, woort nao pesjtoar gegange um te beechte en heivesj te gaon mèt ’n weesgegroetje of onzevader, nao gelang de beechsjöld. Daonao waor se wir gans ónsjöldig tot ’t jaor d’rop. En op de lètse vastedaag, Paosjzaoterdig, dan zint de kèrkklokke pis 12 oer sjtil, umtot ze nao Raome vlege um met paosjeier truuk te kómme. Ich höb vreuger deks um 12 oer nao de kèrktaore gekeke um dat sjpektakel te zeen, meh dat höb ich ummer gemis.

    En dan is ’t Poasje! En umtot ’n haas symbool sjteit veur “ónsjöld” höbbe ze dem oetgekaoze es paosjhaas mèt ’n mendje um de erm. En mèt al dat euversjot van gekaokde eier in ’t mendje, versjtópt de paosjhaas die biej al die ónsjöldige luuj.

    Is ’t waor? Ich bèn ónsjöldig: “Mijn naam is haas!“

      

    De Hulsberger – jaargang 2 – editie 13 – april 2017

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Limburgs vs Duits

     


     

    Limburgs vs Duutsj.

    [dropcap]W[/dropcap]ie kump ’t dat veer Limburgers meistal zoa good zin in Duutsj en veural de generatie van 40+?

    Vreuger kreeg se op de televisie allein mer twiè Hollesje, ènne Belsj en drie Duutsje zenders door en woort vanzelf hièl dèks de Duutsjer opgezat. Zoa lièrde se vanzelf die taal. Daobiej woorte (en trouwes nog ummer!) de Ingelsje films naogesynchroniseerd en de sjtum van Boss oet Bonanza waor dan beveurbeeld dezelfde es dae van mr. Spock oet Star Trek 🙂  Meh noe zint d’r zoaväöl zenders in de lóch wo, in de meiste programma’s, Ingelsj gekald wurd en de generatie van noe sjtuèrt zich hendig aan die Duutsje naosynchronisatie. Hiejdoor zint ze väöl baeter in Ingelsj en lière daodoor amper nog Duutsj.

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Eigelik hièl jaomer, veural esse kieks wieväöl euvereinkómste ’t Limburgs mèt ’t Duutsj haet, veural mèt de (lestige) naamvalle en ’t óngersjied tösje mannelike, vrouwelike en ónziedige naamweurd, wat trouwes in ’t Nederlands neet dudelik is. Pak dich ins: De groene stoel; De groene prinses; Het groene schip. Hiej is al dudelik dat ‘t lidwoord of bievooglik naamwoord neet aangeuf of get mannelik, vrouwelik of ónziedig is. Es veer noe in ’t Limburgs de lidweurd vervange door “een” of “dae, die, dat”, dan krieste: ‘ne/dae greune sjtool: mèt naosjleip ”e” en “dae” = mannelik; ’n/die greun prinses: zónger naosjleip ”e” en “die” = vrouwelik; ‘n/dat greun sjeep: zónger naosjleip ”e” en “dat” = ónziedig.

    En es v’r neet “Vernederlandse”, wat jaomer genóg waal gebeurt, dan geit deze vleger ummer op!

      

    De Hulsberger – jaargang 2 – editie 15 – mei 2017

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën

     


  • Steenkolen Nederlands

     


     

    Gebroeks Huilands.

    [dropcap]P[/dropcap]asgeleje ’n leuk gesjprek gehad euver ós Limburgs en wie väöl foute veer maakde es v’r vreuger Nederlands kalde. In de volksmónd neume ze dat ouch “Gebroeks Huilands” ofwaal “Steenkolen Nederlands”. Hiej-ónger ’n klein verhäölke in ’t Gebroeks.

    Als kleine poet deed ik mezelf over het onderlijfje een kleedje aan die de witvrouw van onze naber gestrikt had. Daaronder kwamen hoog opgetrokken hozen met pas gewiekste stevelen en het losse vaampje werd afgeknipt door de maat met de scholk om die ons huis keerde met de kwispel. Het knoopje dat weg was verving ze door een spang. Na het smekken van een snee wek met miemelen liet ik de katselen op de telder liggen. Nog gauw een kloets limonaat en dan gingen we buiten huiven, koekerallen of de prikken.

    ... dan sjrief mer plat!
    Laes hiej ’t artikel in de Hulsberger

    Soms gingen we ons met een hele bubs verzetten naar de hei en zeumerde hout bijeen om te vunkelen. Op weg liepen we langs stegels en gatsen en kwamen bij weien waar we wellins een zouw met zijn kreem en haar baggen zagen en ook koeien met volle demen waarvan de melk in teuten gedaan werd. Bij een appelgaard strietsten we ons er eentje die diks kweps was, maar moesten wel eerst onder de tankeldraad kruipen. Dan verschangeneerde je de knieën wat een dikke braats werd waar later wel een raaf opkwam. De kiets smeten we onderwijl weg in de gut of in de graaf waar al het ongesijfer vanzelf op af kwam. En als de lichtpalen aan gingen moesten we naar huis anders zwaamde er wat.

      

    De Hulsberger – jaargang 2 – editie 16 – juni 2017

    Wil ste mië weite euver de Limburgse sjpelling, kiek dan bv op Limburgse Sjpelling of op de Wikipedia: Sjepllingssjpiekpagina!

    Helga Keulen

    In 2001/2002 höb ich de Lièrgank Limburgs gevolgd dat georganiseerd woord door Veldeke en de Provincie Limburg. Sinds dae tied is de leefde veur de Limburgse Taal nog groater gewore. In 2016 haet de redactie van de Hulsberger mich gevraog um gastredacteur te zin veur de column: … dan sjrief mer plat. De sjtökke die ich gesjreve höb, kómme hiej allenèj langs. Ze gónt euver de Limburgse taal, ós dörp Hulsberg, ós Limburg of geweun get sjtómme kal.

    Väöl plezeer mèt laeze!

     


    Alle artikele op ’n riej
    … dan sjrief mer plat!

     


    Categorieën